της μαθήτριας ΓΚΟΥΝΤΟΥΡΑ ΣΟΦΙΑΣ
Η Βαλανίδα φαίνεται να κατοικήθηκε από τη νεολιθική εποχή Αρχαία αντικείμενα βρέθηκαν στα αμπέλια του μονοπατιού Βαλανίδας -Κλεισούρας όπως επιβεβαιώνουν αρκετοί συγχωριανοί μας μέχρι και σήμερα
Το 1810
περίπου στρατιώτες του Αλή-Πασά κάτω από τη διοίκηση του γιου του Μουχτάρ Πασά
αναγκάζουν τους πέντε συνοικισμούς γύρω από τη Βαλανίδα να ενωθούν στον χώρο
του σημερινού χωριού για να τους ελέγχουν καλύτερα. Τότε οι κάτοικοι άλλων 6
οικισμών ήρθαν να εγκατασταθούν στο χωριό μας.
Στις 7/10 /1912
ο ελληνικός στρατός προερχόμενος από το Κεφαλόβρυσο προς το χωριό μας γίνεται δεκτός
με πανηγυρισμούς .Την ίδια ημέρα το απόγευμα γίνεται μια σύντομη μάχη στο
ίσιωμα ανάμεσα στο ιππικό των Ελλήνων και σε δύο Τούρκους που ήρθαν κυνηγημένοι
και τρομαγμένοι από την Κρανιά.
Στους Βαλκανικούς
πολέμους και στην εκστρατεία της Μικράς Ασίας το χωριό σύμφωνα με συγχωριανούς
έστειλε στρατιώτες. Ένας από αυτούς ήταν ο προπαππούς μου.
Πολλοί Βαλανιδιώτες
πολέμησαν και στα βουνά της Αλβανίας Την άνοιξη του 1941 οι Γερμανοί στην
προσπάθεια να χτυπήσουν τις αγγλικές δυνάμεις που είχαν στρατοπεδεύσει στις
ποταμιές του χωριού έριξαν 6 βόμβες με τα αεροπλάνα τους.
Αρχές Απριλίου
Ιταλοί και Γερμανοί προερχόμενοι από τη Δεσκάτη πέρασαν από το χωριό μας χωρίς
να αφήσουνε φρουρά.
Μέχρι την απελευθέρωση της Βαλανίδας το χωριό
γνώρισε αρκετές επιδρομές Γερμανο- Ιταλών, σκοτώθηκαν πολλοί χωριανοί και
κάηκαν πολλά σπίτια .Οι περισσότεροι κάτοικοι έμειναν χωρίς σπίτια.
ΓΕΡΜΑΝΟΙ
Κατά τη
διάρκεια της γερμανικής κατοχής οι κάτοικοι της Βαλανίδας κατέφευγαν στα βουνά (Παλιχώρι)
για να σωθούν. Εκεί κρύβονταν για μεγάλα διαστήματα ,έπιναν νερό από τη βροχή
και έτρωγαν μόνο ψωμί .Το 1941 -42 κάποιοι κάτοικοι ξεκίνησαν ένα βράδυ με τα άλογα τους .Σε αυτή
την αποστολή πήγαν στις Αλυκές Πιερίας
να πάρουν αλάτι για να μπορούν να μαγειρεύουν .
ΕΜΦΥΛΙΟΣ
Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου οι
αντάρτες περνούσαν από όλα τα χωριά και έπαιρναν νέα κορίτσια για να τους
μαγειρεύουν, να τους κρατούν τα όπλα και άλλα δικά τους πράγματα. Όποτε έρχονταν
οι αντάρτες οι κάτοικοι έπρεπε να
κρύβουν τα παιδιά τους και για αυτό έφτιαξαν κάποιες κρυψώνες ,όπως πάνω από το
ταβάνι πίσω από άχυρα ή θάμνους .
Κάποιος
κάτοικος του χωριού είχε φτιάξει έναν τοίχο στον οποίο έκρυβε από πίσω τα
παιδιά του. Αν δεν πήγαινες από κοντά δεν φαινόταν ότι υπήρχε δεύτερος τοίχος.
Ο κάτοικος όμως δεν αποκάλυψε ποτέ σε
κανέναν ότι το έκανε.
Όμως αυτά
που έκαναν δεν ήταν πάντα αποτελεσματικά γιατί υπήρχαν κάποιες φορές μερικοί που πήγαιναν και έλεγαν στους αντάρτες
των αριθμό των παιδιών που είχαν οι κάτοικοι .
ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
1. Όποτε
έρχονταν οι αντάρτες στο χωριό υπήρχε κάποιος που είχε καλές σχέσεις με αυτούς
και πριν να έρθουν κοιτούσε προς το Κεφαλόβρυσο .Η προγιαγιά της θείας μου Κρυσταλλία
Κουρδή επειδή είχε 8 παιδιά ρωτούσε αν έρχονταν οι αντάρτες και αυτοί έλεγαν όχι.
Αυτή όμως το
καταλάβαινε και άρχιζε να ζυμώνει ψωμί ,το έδινε το ψωμί σε ένα γνωστό της και
δεν της πείραζαν τα παιδιά.
2. Στη μάχη
του 1947 οι αντάρτες χτυπούν τον Ελληνικό στρατό στο χωριό μας. Μετά τη μάχη
βρήκαν τον Κουρδή Λάζαρο ο οποίος έκρυβε αλεύρι ,παπούτσια και άλλα ,τον
πιάσανε αιχμάλωτο και το μετέφεραν στα Γιαννωτά .Εκεί τον άφησαν ελεύθερο να
φύγει αλλά κράτησαν όλα του τα πράγματα .
Γενικά
εκείνη η περίοδος ήταν δύσκολη. Οι άντρες του χωριού πήγαιναν πάνω στα βουνά για να πολεμήσουν και οι γυναίκες μαγείρευαν
για να πάνε φαγητό πάνω στα βουνά αλλά έπρεπε να κρύβουν και τα παιδιά.
Από εργασία της θείας μου
Ιωάννας Πανούση με βάση μαρτυρίες του παππού της.
ΣΟΦΙΑ ΓΚΟΥΝΤΟΥΡΑ